Karta Górnika stanowiła w przeszłości w przeszłości, jak i do teraz pakiet przywilejów dla osób zatrudnionych w górnictwie. Swoje obowiązywanie rozpoczęła po raz pierwszy w 1949 roku kolejno nowelizowana lub zastępowana kolejnymi aktami prawnymi.
Ciekawostką jest fakt, że Karta Górnika – jako akt prawny, była ustanawiana oraz zmieniana aktami prawnymi różnej wagi, na przykład: Rozporządzenie Rady Ministrów zmieniane było poprzez układ zbiorowy pracy dla górnictwa.
Karta Górnika – przepisy
Przedstawiam kolejno obowiązujące akty prawne, które regulowały zasady wypłacania specjalnego wynagrodzenia z Karty Górnika.
W niniejszym artykule możesz zapoznać się z podstawowymi zasadami, które pozwolą na doliczenie tego wynagrodzenia do Twoich zarobków podstawowych w przypadku przeliczenia świadczenia emerytalnego przez sądem.
Uchwała Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1949 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla górników w górnictwie węglowym
wejście w życie uchwały – czyli tzw. Karta Górnika. Ogólne postanowienia:
- wypłacać robotnikom pracującym pod ziemią oraz technikom i inżynierom górnictwa węglowego specjalne wynagrodzenie kwartalne w następującej wysokości ustalonej w procencie od kwartalnego zarobku podstawowego w gotówce;
- ustalenie praw honorowych – wręczenie uroczystego dyplomu oraz nadanie orderów państwowych;
- ustalenie hierarchii górniczej poprzez ustalenie stopni górniczych;
- wprowadzenie uroczystego stroju górniczego;
- zmiany w zakresie opieki socjalnej i zdrowotnej oraz praw emerytalnych (wprowadzenie dodatków oraz przywilejów górniczych);
- zmiany w zakresie wypoczynku.
Uchwała nr 326 Rady Ministrów z dnia 12 sierpnia 1957 r. w sprawie rozszerzenia przywilejów dla pracowników górnictwa
rozszerzenie przywilejów dla górników zatrudnionych w górnictwie węglowym. Ogólne postanowienia:
- uprzywilejowanie robotników zatrudnionych na powierzchni w kopalniach węgla kamiennego, kopalniach węgla brunatnego i w Przedsiębiorstwie Materiałów Podsadzkowych Przemysłu Węglowego poprzez wprowadzenie specjalnego wynagrodzenia kwartalnego.
Protokół Dodatkowy 265/PW, który obowiązuje od 1 grudnia 1968 roku
zmiana zasady wypłacania specjalnego wynagrodzenia z Karty Górnika. Ogólne postanowienia:
- zmiana sposobu wyliczania świadczenia poprzez zastąpienie dotychczasowego wynagrodzenia kwartalnego wskazanego w procencie, wynagrodzeniem określonym stałej kwocie. Wynagrodzenie to uzależnione było od kategorii zaszeregowania, stażu pracy, miejsca pracy (w przodku albo poza przodkami) oraz charakteru pracy.
Uchwała z dnia 20 stycznia 1973 roku
zmiana zasady wypłacania specjalnego wynagrodzenia z Karty Górnika. Ogólne postanowienia:
- zmiana sposobu wyliczania świadczenia poprzez zastąpienie dotychczasowego wynagrodzenia kwartalnego wskazanego w stałej kwocie, wynagrodzeniem określonym w procencie od wynagrodzenia podstawowego.
Uchwała nr 230/74 Rady Ministrów z dnia 27 września 1974 roku
podwyższenie wskaźników procentowych wskazanych w Uchwale z 20 stycznia 1973 roku specjalnego wynagrodzenia z Karty Górnika. Ogólne postanowienia:
- podwyższenie do nawet 30% specjalnego wynagrodzenia kwartalnego wypłacanego z tzw. Karty Górnika.
Układ Zbiorowy Pracy dla Przemysłu Węglowego z dnia 1 stycznia 1975 roku
zmiana zasad wypłaty specjalnego wynagrodzenia z Karty Górnika. Zasady te obowiązywały do 1979 roku włącznie, natomiast od roku 1980 dokumentacja płacowa powinna być przechowywana przez kopalnie, wobec czego dalsze przedkładanie przepisów szczególnych w tym zakresie nie ma zastosowania, gdyż nie będzie potrzeby odtwarzania zarobków w celu przeliczenia świadczenia emerytalnego.
Ogólne postanowienia:
- określenie konkretnej stawki specjalnego wynagrodzenia z Karty Górnika z rozróżnieniem robotników oraz pracowników umysłowych;
- możliwość podwyższenia wynagrodzenia o 100% w przypadku efektywnego przepracowania wszystkich dni w miesiącu;
- wprowadzenie tabeli określających wysokość dodatkowego wynagrodzenia z Karty Górnika w zależności od kategorii zaszeregowania oraz stażu pracy.
Karta Górnika – wynagrodzenie
Jak wykazano powyżej, przy przeliczaniu świadczenia emerytalnego warto wziąć pod uwagę wynagrodzenie z Karty Górnika. Wynagrodzenie to zdecydowanie będzie miało wpływ na wysokość wskaźnika podstawy wymiaru (WWPW) przyjmowanego do ustalenia wysokości emerytury. Zdarza się, że poprzez dokładne wyliczenie otrzymywanego wynagrodzenia z Karty Górnika w okresie 1960 – 1979 istnieje możliwość przeliczenia emerytury górniczej.